24 June 2011, 04:10
Een choke is heel simpel (in principe). Dit is het idee: het brandstof-lucht mengsel moet ongeveer 1-op-15 zijn, dus een deel benzine op 15 delen lucht. Je carburateur zorgt ervoor via de diameter van de sproeier en de dikte van de sproeijernaald dat je onder vrijwel alle omstandigheden (vanaf stationair tot volgas met hoge toeren) het juiste mengsel maakt. Maar als de motor koud is, heb je een probleem: een deel van de benzinedamp slaat dan neer (condenseert) op de koude onderdelen van het spruitstuk, en je hebt niet genoeg benzinedamp over voor een verbranding. Dus een choke! Een choke sluit de doorvoer van lucht af. Daardoor ontstaat meer onderdruk in de carburateur, waardoor je meer benzine kan aanzuigen.
Als je bij een koude motor de choke erop zet, krijg je een lekker rijk mengsel, waar de motor wel lekker op wil lopen. Je kan merken dat het mengsel te rijk omdat de uitlaatgassen stinken naar benzine (onverbrande benzine, dus), en eventueel een grijze of zwarte rook uit de uitlaat (teveel koolstof, dus teveel benzine). Zet je echter bij een warme motor de choke erop, dan krijg je veel te weinig lucht en veel te veel benzine, waardoor de boel resoluut afslaat.
Er zijn ook wat uitgebreidere varianten, met bijvoorbeeld een extra luchtkanaal, zodat je wel lekker veel onderdruk in de carb krijgt (dus lekker veel benzine) en tegelijkertijd ook lekker veel lucht. Dat geeft een wat betere regeling als de motor koud is.
Bij moderne auto's werkt dit hele feest via de temperatuur van het koelwater. Bij koude start wordt extra benzine ingespoten, en eventueel wordt de EGR ook speciaal geregeld. Overigens heeft het verhogen van het stationair toerental bij koude motor niet veel te maken met het "choken" - de electronica zou de boel keurig op normaal stationair kunnen afregelen. Maar om de uitstoot van schadelijke stoffen zoveel mogelijk te verminderen, gebruikt men een verhoogd stationair toerental om alles lekker snel op temperatuur te laten komen. Dan kan de katalysator beter werken, de motorolie wordt flink gepompt, er is voldoende reserve voor electrische verbruikers (stoel-, spiegelverwarming, interieurventilator, verlichting) en voor de motor is het ook beter (veel speling bij koude onderdelen levert slijtage op).
Als je bij een koude motor de choke erop zet, krijg je een lekker rijk mengsel, waar de motor wel lekker op wil lopen. Je kan merken dat het mengsel te rijk omdat de uitlaatgassen stinken naar benzine (onverbrande benzine, dus), en eventueel een grijze of zwarte rook uit de uitlaat (teveel koolstof, dus teveel benzine). Zet je echter bij een warme motor de choke erop, dan krijg je veel te weinig lucht en veel te veel benzine, waardoor de boel resoluut afslaat.
Er zijn ook wat uitgebreidere varianten, met bijvoorbeeld een extra luchtkanaal, zodat je wel lekker veel onderdruk in de carb krijgt (dus lekker veel benzine) en tegelijkertijd ook lekker veel lucht. Dat geeft een wat betere regeling als de motor koud is.
Bij moderne auto's werkt dit hele feest via de temperatuur van het koelwater. Bij koude start wordt extra benzine ingespoten, en eventueel wordt de EGR ook speciaal geregeld. Overigens heeft het verhogen van het stationair toerental bij koude motor niet veel te maken met het "choken" - de electronica zou de boel keurig op normaal stationair kunnen afregelen. Maar om de uitstoot van schadelijke stoffen zoveel mogelijk te verminderen, gebruikt men een verhoogd stationair toerental om alles lekker snel op temperatuur te laten komen. Dan kan de katalysator beter werken, de motorolie wordt flink gepompt, er is voldoende reserve voor electrische verbruikers (stoel-, spiegelverwarming, interieurventilator, verlichting) en voor de motor is het ook beter (veel speling bij koude onderdelen levert slijtage op).